Roeland Dobbelaer over het boekenvak en gezond geld verdienen
Filosoof en ondernemer Roeland Dobbelaer lanceert BAZAROW, een internetboekhandel die de concurrentie aangaat met Bol. Deze nieuwe online boekwinkel geeft een deel van de winst terug aan de boekensector. “De grote bedrijven met hun winstmaximalisatie roven de sector leeg, dat is ongezond. Alle winst gaat naar aandeelhouders.”
UTRECHT, 6 OKT. Hij had zich voorgenomen het wat rustiger aan te gaan doen, deze weken. In plaats daarvan zit Roeland Dobbelaer in zijn Utrechtse werkkamer. Omringd met kasten vol fraaie boeken werkt hij hard aan een manier om het boekenvak gezonder te maken. ‘Teruggeefkapitalisme’ noemt hij zijn aanpak: “doe iets terug voor de sector waar je schatplichtig aan bent.”
Zijn aanpak richt zich op drie partijen. Eén: schrijvers en vertalers moeten meer verdienen. Een deel van de opbrengst uit de boekenverkoop gaat naar hen. Twee: uitgeverijen moeten sterker worden. BAZAROW doet daarom niet mee met de trend die uitgeverijen dwingt tot het geven van zo groot mogelijke inkoopkorting. En drie: de onafhankelijke boekhandel moet in het straatbeeld blijven. Via publiciteit en later mogelijk ook financieel steunen ze lokale boekhandelaren. “Ik denk dat mensen het sympathiek vinden als de sector geholpen wordt en het fijn vinden als er nog mooiere boeken kunnen ontstaan.”
Je vindt het erg dat de lokale boekhandel uit het straatbeeld verdwijnt. Waarom, alles is toch op internet te vinden?
“Dat moeten we niet willen. Boekwinkels kunnen avonden organiseren met schrijvers en sprekers waardoor mooie dingen kunnen ontstaan. Je kunt er terecht voor boekenadvies en voor een gesprek over boeken. Het is echt een ontmoetingsplaats voor mensen. Het bestrijdt eenzaamheid. Ook in het internettijdperk heeft een boekwinkel een belangrijke functie.”
Hoe pak je dit aan? Bazarow is immers ook een internetwinkel.
“We willen met een list de boekenwereld steunen. Als genoeg mensen via ons boeken bestellen dan blijft er geld over, en dat geld kunnen we weer terug de sector in pompen. In plaats van dat het naar aandeelhouders gaat. Een aanvalsplan tegen internetreuzen, dat is het.”
Je wil dat uitgevers sterker worden. Waarom is dit goed?
“Uitgevers kunnen dan experimenteren met bijvoorbeeld een mooie dichtbundel of met het uitbrengen van een gewaagd essay. Ook kleinere, onbekende auteurs kunnen dan een kans krijgen.”
Gepassioneerd: “Uitgevers afknijpen – zoals de grote internetwinkels doen – heeft gevolgen: alleen kale bestsellers blijven over. Boeken waarvan op voorhand zeker is dat ze het goed doen. Ik doe daar niet aan mee.”
Hoe hou je daarin je rug recht?
“Ik heb natuurlijk geen idee of we succesvol worden.”
"Maar als uitgeverijen zaken kunnen doen met een bedrijf dat ze niet uitmelkt, dan neem ik aan dat ze die kiezen." Delen op X“Het kan ook zijn dat we niet groot worden. Onze taak is dan het aanzwengelen van de discussie: wat is goed voor het boekenvak? Het is een aanval tegen de grote internetreuzen met hun doorgeschoten, ongezonde kapitalisme.””
Je zegt dat schrijvers en vertalers nauwelijks rondkomen. Hoe komt dit, denk je?
“In Nederland kunnen maar 120 fictieschrijvers leven van de pen. Vertalers zijn veelal financieel afhankelijk van hun partner. Gewoon omdat ze te weinig verdienen. Ik denk dat dit heel lang geleden zo gegroeid is. Daarnaast is dit ook de uitgever te verwijten: zij betalen lage tarieven.”
Je bent niet de enige. Bookaroo is een soortgelijk initiatief . . .
Enthousiast: “Ja, dat is hartstikke goed. Ik hoop van harte dat ze het redden. Dan hebben de mensen wat te kiezen. Het is een verrijking dat er meer met ‘teruggeefkapitalisme’ bezig zijn.”
Je ziet ze dus niet als concurrent?
“Nee, absoluut niet. Ik wil de komende maand met ze gaan praten: kunnen we elkaar versterken. Kunnen we samenwerken in een aanval tegen de grote internetreuzen met hun doorgeschoten, ongezonde kapitalisme.”
